Oświetlenie akwarium

Znaczenie oświetlenia w akwarium

Oświetlenie pozwala dostarczyć odpowiednią ilość światła do akwarium, co jest korzystne dla jego mieszkańców. Jest także jednym z kluczowych elementów zapewniających równowagę biologiczną zbiornika, umożliwiających wzrost roślin przez utrzymywanie optymalnego poziomu tlenu w akwarium a w konsekwencji dobre samopoczucie i prawidłowy rozwój ryb, które go zamieszkują, .

Światło jest niezbędne do życia roślin, produkcji chlorofilu i prawidłowego rozwoju. W czasie procesu fotosyntezy pochłaniana energia umożliwia roślinom przyswajanie dwutlenku węgla (CO2) wydalanego przez ryby i przekształcanie go w czysty tlen (O2), który jest natychmiast rozcieńczany i rozprowadzany w wodzie.

Jednakże programowanie oświetlenia w akwarium rządzi się ściśle określonymi regułami, z którymi należy się zaznajomić:

Akwarium, w którym brakuje światła, nie zapewnia roślinom warunków do prawidłowego rozwoju. Zostaje zaburzona jego równowaga, gdyż nie przebiega w nim proces fotosyntezy roślinnej, wymiany gazowej ani cykl przemiany węglowej. Woda jest mało lub źle natleniona, a środowisko jest pozbawione naturalnego oczyszczania (wody i podłoża) przeprowadzanego przez rośliny. Występuje stopniowe zmniejszanie się parametrów chemicznych i biologicznych zbiornika, co prowadzi w rezultacie do powstania akwarium o zachwianej równowadze i trudnego w utrzymaniu.

Zbyt silne naświetlenie akwarium także nie jest pożądane, gdyż zachodzi w nim bardzo szybki proces fotosyntezy wszystkich roślin, nadmierny ich wzrost, oraz niekontrolowany i niepożądany przyrost wodorostów na ściankach akwarium, na roślinach i na dekoracjach. Prowadzi to do stopniowego zmniejszania się parametrów chemicznych i biologicznych środowiska, a w rezultacie do powstania akwarium o zachwianej równowadze i trudnego w utrzymaniu.

Jest więc bardzo ważne, aby zdawać sobie sprawę z roli, jaką odgrywa prawidłowe oświetlenie akwarium i umieć dobrze go używać.
Zalecany czas oświetlenia: W zależności od rodzaju przewodów świetlnych i ilości światła w pomieszczeniu – od 8 do 12 godzin dziennie.
Należy unikać eksponowania akwarium na bezpośrednie działanie promieni słonecznych lub stawiania go blisko wykuszu okiennego dającego dużo światła.

Różne źródła światła

Światło słoneczne

Jest to najbardziej naturalne, kompletne i ekonomiczne źródło światła. Jednakże nie może być wykorzystywane w akwarium, gdyż zależy od miejsca, godziny, pory roku i warunków pogodowych, i nigdy nie posiada jednakowego natężenia, nie może być więc odpowiednio dawkowane i programowane.
Zaleca się więc unikać zbyt nasłonecznionych pomieszczeń, gdyż może to powodować zbytnie naświetlenie, zaburzenie równowagi i nadmierny przyrost wodorostów w zbiorniku. Akwarium należy raczej ustawić w ciemnym miejscu lub pomieszczeniu, na przykład zacienionym kącie salonu lub miejscu do wypoczynku, w którym stworzy ono niepowtarzalną atmosferę, rozświetli i pozwoli wyeksponować swoje piękno.

Przewody fluorescencyjne

Jest to aktualnie najczęściej używany w akwarystyce system oświetlenia, zasilany za pomocą balastu (transformatora). Efektywne, pobierające mało energii i wydzielające mało ciepła przewody fluorescencyjne mają postać szklanych rurek, których ścianki wewnętrzne zostały zaimpregnowane bardzo specyficznym zaczynem (techniką napylania), a następnie zamknięte i wyposażone z każdej strony w elektrodę, a w końcu wypełnione gazem szlachetnym pod ciśnieniem. Pod wpływem napięcia elektrycznego gaz uwalnia swoją energię w formie promieniowania świetlnego, którego specyficzne widmo jest wywołane bezpośrednio przez napylanie otrzymane w wyniku produkcji (jest to rodzaj fluorescencyjnego proszku, który zmienia widmo (spektrum) przewodu).

Różne rodzaje przewodów proponowanych na rynku pozwalają dostosować oświetlenie do różnych rodzajów akwariów oraz charakteryzujących je biotopów (akwaria słodkowodne, morskie, akwaria dla pielęgnic afrykańskich, akwaria rafowe lub zbiorniki z przewagą roślin…)

Najpopularniejsze na rynku są dwa rozmiary przewodów fluorescencyjnych : przewody T8 i T5.

Przewód T8: przewód fluorescencyjny standardowy (Ø 26 mm) aktualnie najczęściej używany

Przewód T5: nowy typ przewodów o małej średnicy (Ø 16 mm) stosowany ostatnio coraz częściej przez akwarystów. Mocniejszy i bardziej wydajny niż przewód T8, przewód T5 funkcjonuje bez rozrusznika, pobiera mniej energii i ma dłuższy okres trwałości.

Uwaga: Przewód T5 musi być sterowany przez specyficzny system balastu elektronicznego „T5”.

Aby osiągnąć idealne oświetlenie w akwarium, trzeba dopasować przewody oświetleniowe do rodzaju zbiornika i prawidłowo ustawić automatyczny programator, tak aby cykle oświetlenia były regularne i niezależne.Jakość widma światła i intensywność świecenia przewodów fluorescencyjnych zmniejsza się stopniowo z czasem (naturalna degradacja „napylenia” wewnątrz przewodów), jest więc konieczne, aby je wymieniać raz do roku (jeśli jest kilka przewodów w szeregu, należy wymieniać po kolei, a nie wszystkie naraz, aby uniknąć szoku świetlnego niekorzystnego dla roślin).

Informacje dla pasjonatów:

Poniższe dane techniczne będą pomocne w wyborze rodzaju przewodu do danego typu akwarium:

• Temperatura barwowa: Jest to wartość, którą charakteryzuje zabarwienie emitowane przez źródło światła. Jest ona wyrażona w stopniach Kelwina (K). Temperatura barwowa o wartości 3 000° K odpowiada promieniowaniu, którego kolor wpada w żółtopomarańczowy (tonacja ciepła). Temperatura barwowa o wartości 10 000° K odpowiada promieniowaniu, którego kolor wpada w niebieskofioletowy (tonacja zimna). Światło słoneczne odpowiada temperaturze barwowej o wartości około 6 500° K.
• IRC (wskaźnik oddawania barw): Jest to wartość wskazująca położenie emitowanego widma w stosunku do położenia słońca w zenicie. Im bardziej wskaźnik przewodu zbliża się do liczby 100, tym bardziej zbliżona do światła słonecznego jest widoczna barwa. Przewód wysokiej jakości powinien mieć wskaźnik IRC wyższy niż 80 (za wyjątkiem specjalnego oświetlenia, jak np. przewodów wydzielających światło wspomagające wapnienie, przeznaczone dla koralowców).
• Lumen/Watt : Jest to wartość techniczna określająca stosunek emitowanego strumienia świetlnego (lumen) do wykorzystanej mocy (Watt). Wysokiej jakości przewód fluorescencyjny powinien mieć intensywność światła około 70 lumenów/W (za wyjątkiem specjalnego oświetlenia, jak np. przewodów wydzielających światło wspomagające wapnienie, przeznaczone dla koralowców).
• Widmo światła: Jest to precyzyjne wizualne odzwierciedlenie rozszczepienia promieniowania emitowanego przez źródło światła. Rozszczepienie światła pozwala ocenić intensywność promieniowania emitowanego na poziomie każdej długości fali spektrum światła, od promieni podczerwonych (760 nm) do ultrafioletowych (390 nm). Wizualizacja tego widma emisji umożliwia zmierzenie promieniowania źródła światła i pozwala ocenić, czy odpowiada ono parametrom niezbędnym do założenia akwarium i rozwoju jego mieszkańców, oraz czy długość jego fali jest odpowiednia dla roślin, do przeprowadzenia procesu fotosyntezy.

Przykład widma światła przewodu ZOLUX® Nominal’ T8

GAMA przewodów fluorescencyjnych ZOLUX ®

Aby uprościć delikatną kwestię ustawienia oświetlenia w akwarium, ZOLUX® opracował niewielką, skuteczną i kompletną gamę przewodów fluorescencyjnych przeznaczonych dla wszystkich rodzajów akwariów, w dwóch rozmiarach rozpowszechnionych na rynku: przewody T8 (Ø 26 mm) i T5 (Ø 16 mm) *.

* Przypomnienie: Nowy rodzaj przewodu T5 jest przewodem o bardzo wysokiej intensywności światła (+ 150% wyższej niż w przewodachT8) i funkcjonuje wyłącznie za pomocą specyficznego systemu balastu elektronicznego T5.

Reflektor przewodów fluorescencyjnych

REFLEKTOR NASTAWNY O KILKU ŚCIANKACH, DLA PRZEWODÓW FLUORESCENCYJNYCH T8 I T5 :

- Znacznie zwiększa intensywność światła w akwariach i terrariach
- Koncentruje i uwydatnia strumień światła
- Przyspiesza wzrost roślin
- Eksponuje naturalne kolory zwierząt
Dołożenie reflektora świetlnego do szeregu przewodów powoduje przyrost wydajności strumienia światła aż do 100% i pozwala oszczędzać energię.