Mój pierwszy bojownik
Pochodzący z Azji Południowo-Wschodniej bojownik wspaniały (Betta splendens) jest jedną z najpopularniejszych ryb akwariowych. Łatwość hodowli, w połączeniu z imponującą, niezwykle kolorową fizjonomią, uczyniły z niego obiekt pożądania wszystkich neofitów i niewątpliwie przekonały wielu do zajęcia się akwarystyką.
Oczarowuje coraz szersze grono akwarystów, dzięki swojemu wojowniczemu nastawieniu i agresywnemu zachowaniu w stosunku do innych samców swojego gatunku, z którymi często toczy walki (stąd właśnie wzięła się jego nazwa).
Historia hodowli
Dzięki wojowniczemu charakterowi tej ryby, w XIX wieku w Azji Południowo-Wschodniej, a w szczególności w Tajlandii, nastała moda na potyczki bojowników. Tajowie, od wieków zafascynowani walkami zwierząt, zaczęli pasjonować się pojedynkami samców bojownika. Ryba ta powszechnie występuje na polach ryżowych, a łowienie jej było jednym z ulubionych zajęć dzieci. Po złowieniu, umieszczano dwa samce razem, by stoczyły pojedynek, przypominający walki kogutów w Europie. Najzacieklejsze bojowniki zostawały championami, staczającymi potyczki z nowymi przeciwnikami. W 1840 roku powstała nawet liga bojowników. Równolegle dokonywano selekcji; zaczęły pojawiać się szczególnie agresywne odmiany, walki stawały się coraz dłuższe i... coraz bardziej pasjonujące. Potyczki ryb wywoływały tak ogromne emocje, że niektórzy widzowie byli gotowi postawić na swojego faworyta nawet własny dom.
Cechy charakterystyczne
Żyjące w środowisku naturalnym bojowniki nie mają długich, kolorowych płetw. Ubarwienie samców jest zielone, czerwone, niebieskie i czarne, a ich płetwy są stosunkowo małe. Samice mają mniej jaskrawe barwy.
Ta mała ryba żyje w trudnym środowisku. Na polach ryżowych, które są ich naturalnym siedliskiem, panują bardzo zmienne warunki. Bojowniki doskonale się do nich przystosowały.
Zmiany poziomu wody i temperatury są znaczne. Zdarza się, że dotlenienie wody jest tak niewielkie, że niewiele ryb byłoby w stanie przetrwać w takich warunkach.
Betta splendens zaadaptował się do tych trudnych okoliczności dzięki skutecznemu, dodatkowemu układowi oddechowemu, tzw. labiryntowi. Oprócz skrzeli, które umożliwiają rybom pozyskiwanie tlenu z wody, bojownik może zasysać powietrze bezpośrednio z powierzchni wody. Pozwala mu to przetrwać okresy niskiego poziomu wody. Jego ciało pokryte jest grubą warstwą śluzu, która izoluje go od bakterii w silnie zabrudzonej wodzie. Dzięki temu może przeżyć nawet w błotnej kałuży, czekając na lepsze dni.
W akwarium regularnie podpływa do powierzchni wody, by nabrać łyk powietrza, a następnie wraca do swoich zajęć.
Bojowników nie hoduje się już na potrzeby organizacji walk. Powstały nowe odmiany, hodowane głównie ze względu na swoje walory estetyczne. Obecnie jest jednym z gatunków, który występuje w największej liczbie odmian, różniących się od siebie zarówno formą (płetwami itp.), jak i ubarwieniem.
Bojownik nie znosi w swoim otoczeniu innych samców. Godne uwagi jest to, że w kontaktach z nimi rozkłada płetwy, aby wydawać się większym i strwożyć potencjalnych rywali. W sklepach zoologicznych można obserwować trzymane w małych pojemnikach samce, które stroszą płetwy, stając naprzeciw siebie.
Rozmnażanie
Bojownik jest gatunkiem, który chroni własnego terytorium. Samiec pozbywa się wszystkich rywali i króluje w swoim haremie. W okresie rozrodczym, samice mają małe białe plamki na brzuchu. Samiec buduje na powierzchni gniazdo z pęcherzyków śliny. Budowie kokonu, który może osiągnąć pokaźne rozmiary - 8 cm średnicy i 2 cm wysokości - poświęca wiele godzin.
Tarło jest bardzo interesującym procesem: samiec sprowadza samicę pod gniazdo, gdzie składa ona jaja, które samiec zapładnia. Jest całkowicie skoncentrowany na swoim zadaniu: chwyta spadające jaja, by umieścić je w pęcherzykach powietrza, w których pozostaną przez pewien czas.
Kiedy samica złoży już wszystkie jaja, samiec rozprawia się z nią bardzo brutalnie. Zdarza się, że nawet ją zabija, jeśli ta nie znajdzie wcześniej dla siebie kryjówki. Potem opiekuje się potomstwem, rezygnując z jedzenia, dopóki narybek nie osiągnie samodzielności.
Pielęgnacja
Pod względem objętości akwarium, bojownik jest mało wymagającą rybą: wystarczy mu 15 litrów, ponieważ oddycha na powierzchni. Akwarystom planującym rozmnażanie bojownika lub hodowlę kilku gatunków zaleca się akwaria co najmniej 80-litrowe, wypełnione piaskiem i z dużą ilością roślin.
Bojownik jest rybą mięsożerną i owadożerną, co oznacza, że należy karmić go krewetkami solankowymi i robakami. W tej chwili dostępna jest także sucha karma wysokiej jakości, spełniająca jego potrzeby żywieniowe.
Artykuł autorstwa naszych partnerów ze strony internetowej Fishipedia.